Transport intermodalny - na czym polega?

Transport intermodalny - na czym polega?

W Polsce i na świecie transport odbywa się najczęściej trzema różnymi drogami: drogą morską, drogową i kolejową. Łączy je jedno: każda z nich może obsługiwać transport intermodalny. A to oznacza szybszy przewóz towarów, odciążenie krajowych i międzynarodowych sieci transportowych, a także mniejsze koszty transportu i skrócenie łańcuchów dostaw.

Na czym polega transport intermodalny?

Transport intermodalny to nowy sposób zdefiniowania tego, czym jest nowoczesna logistyka. W tym modelu transportu towary są przesyłane za pomocą znormalizowanych kontenerów, które mogą być przewożone drogą morską, kolejową i drogową. Dzięki temu przewożony towar:

• jest zabezpieczony przed zewnętrznymi zjawiskami pogodowymi,
  
  
• jest przypisany do konkretnego rodzaju przewożonego towaru,
  
  
• nie stanowi zagrożenia dla otoczenia,
  
  
• jest ładowany i rozładowywany w ściśle określonych punktach przeładunkowych,
  
  
• nie stanowi zagrożenia dla innych towarów,
  
  
• ogranicza emisję szkodliwych substancji,
  
  
• nie generuje tak dużych kosztów przewozowych.
  
  

Zasada zoptymalizowanego transportu

W transporcie intermodalnym widać dążenie to stworzenia czegoś na wzór systemu transportu globalnego, którego celem jest pełna unifikacja, a nawet normalizacja systemów transportowych. Zgodnie z tym założeniem, środki transportu z najwyższą ładownością TEU (objaśnienie jednostki w dalszej części tekstu) powinny realizować przewóz towarów na jak najdłuższych odległościach. Chodzi o to, aby odciążyć lokalne centra logistyczne i linie komunikacyjne. Dlatego obsługą najdalszych szlaków logistycznych powinien zająć się transport morski. Dopiero później — po wyładowaniu kontenerów w porcie przeładunkowym — transport powinien być realizowany koleją lub taborem samochodowym. Ważne, aby na transport kołowy przypadały stosunkowo najkrótsze połączenia, dzięki czemu zachowana jest ciągłość dostaw, a lokalne drogi (w tym autostrady i ekspresówki) zostają w znacznym stopniu odciążone.

Czym jest kontener?

Transport kombinowany (intermodalny) nie mógłby mieć miejsca, gdyby nie kontener. Jego konstrukcja jest określona na podstawie obowiązujących norm ISO, dzięki którym transport ładunku jednostkowego i znajdującego się na paletach jest dużo szybszy i płynniejszy. Podstawą wszystkich kontenerów — również tych, które używane są w Viron Cargo — jest stalowa rama, w skład której wchodzą cztery słupki narożne, cztery belki poprzeczne, a także drzwi umocowane na jednej z kontenerowych ścian. W obudowie kontenera znajdują się wywietrzniki, które zapewniają sprawniejszą wentylację towaru. Zgodnie z ISO podstawa wymiarowania każdego z nich to 40', czyli 12,192 metra. Co ważne, pomimo znormalizowanego rozmiaru masy poszczególnych kontenerów wahają się w granicach od 2 do nawet 3.5 tony. Jak to możliwe? Wartość tary zależy tu od zastosowania i transportu kontenera. Inną masę będzie miał kontener ogólnego przeznaczenia, a inną izotermiczny, przeznaczony do ładunków suchych, czy też zbiornikowy.

Jakie kontenery pojawiają się najczęściej na europejskich szlakach transportowych? Zwykle są to kontenery 20’, których objętość to 33,2 metry sześcienne. Czasem można też zobaczyć kontenery 40', których objętość jest praktycznie dwukrotnie większa, a czasem (choć rzadko) specjalne kontenery High Cube 40', które są wyższe o 31 cm względem zwykłych "czterdziestek". Ich objętość to aż 76,4 metry sześcienne.

Jednostki TEU — co oznaczają?

Na to, w jaki sposób działa system transportu intermodalnego, wpływ ma jednostka TEU. Określa ona ładowność poszczególnych systemów transportowych. Standardowy kontener 40' to równowartość 2TEU, a 20' to już połowa z tego, czyli jedno TEU. Aby uzmysłowić sobie, jak duże możliwości przewozowe mają poszczególne środki transportu, wystarczy podać przypisaną dla nich wartość TEU. Zgodnie z tym podziałem:

• jeden samochód ciężarowy może przewieźć maksymalnie 2TEU,
• jeden skład kolejowy, którego długość to 650 metrów (z czego każdy wagon to około 14 metrów) może przewieźć 84 TEU na 42 wagonach,
• jeden kontenerowiec oceaniczny może przewieźć ładunek równoważny aż 23 756 jednostek TEU.

Jak łatwo można sobie policzyć, jeden wspomniany kontenerowiec może przewieźć tyle samo ładunku co 283 składy kolejowe lub 11 878 samochodów ciężarowych. Na tym prostym przykładzie widać, że organizacja transportu intermodalnego niesie ze sobą określone korzyści ekonomiczne. Nie można jednak zapominać, że wdrażanie tej idei jeszcze się nie zakończyło. Firma Viron Cargo musi w swej codziennej pracy uwzględniać zróżnicowane koszty transportu, podatku VAT, ceł i innych opłat, które utrudniają ujednolicenie transportu nawet w tak jednolitej prawnie strukturze, jak Unia Europejska. Niemniej transport intermodalny ulega ciągłej ewolucji i udoskonalaniu, dzięki czemu coraz więcej klientów z całego świata decyduje się na jego wybór.
Reasumując, w transporcie intermodalnym najważniejsza jest płynność i przepustowość, ale też bezpieczeństwo przewożonego towaru nie tylko "w tracie", ale również w punktach przeładunkowych, centrach logistycznych i bocznicach kolejowych wielu różnych przewoźników.